Ali Can POLAT
İktidarın, ‘Ülkeye yabancı yatırımcı geliyor, istihdam yaratıyor’ telaffuzlarıyla övündüğü, Çinli elektrikli otomotiv devi BYD’nin Manisa’daki fabrika yatırımı yılan kıssasına döndü. BYD yatırım yapacağını duyurarak vergi teşviki aldı, bu sayede Türkiye elektrikli otomotiv pazarında en çok satan birinci 3 markadan biri oldu. Fakat Manisa’da çivi bile çakılmadı. Kesimde bu yatırımı Çin devletinin istemediği ve Türkiye’de üretilse de Avrupa’da ‘Çin malı’ damgası vurulacağı üzere sebeplerle yatırımın askıya alındığı konuşuluyor.
BYD, Manisa’da 1 milyar dolarlık fabrika yatırımı yapacağını geçtiğimiz yıl ağustos ayında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı merasimle duyurdu. Bu merasimde Erdoğan, BYD yetkililerine plaket vermiş ve 2026 yıl sonuna kadar fabrikanın yapılacağını ‘müjdelemişti’. Toplantı sonrasında konuşan BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergün yatırımın daha erkene çekilmesi için çabalayacaklarını söylemişti. BYD için sık sık ‘Yatırımları Türkiye’ye kaydırıyor’ temalı haberler yapılsa da, yatırımların neden başlamadığıyla ilgili hiçbir açıklama yapılmadı.
VERGİ KAYBI OLUŞUYOR
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, bir basın toplantısında sorular üzerine “BYD yatırımında hiçbir hareket yok bu mevzuda kendileri açıklama yapmalı” demişti. BYD’nin rastgele bir yatırım harcaması, hareketi gözlemlenmediğini söyleyen Otomotiv Satış Sonrası Hizmetler Derneği Başkanı Ali Özçete de “Bu süreçte vergi avantajını kullanmaya devam ediyorlar, sanırım devletle yaptıkları muahedelerde bu vergi avantajına karşı devlet kendini müdafaaya almıştır. Zira vergi kaybı oluşuyor” diye konuştu.
Erdoğan-Trump ilgisi rahatsız etti
Otomotiv ihracatçıları, ‘Çin devletinin BYD’nin yatırımları frenlemesini istediğini’ söylüyor. Türkiye’nin NATO ülkesi olması, Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile münasebetleri, Avrupa’nın ‘Nerede üretilse üretilsin Çin bataryası kullanılırsa o araç Çin malı sayılacaktır’ duruşunun ve Avrupa’ya ihracat yapamayacaksa Türkiye’ye yatırımın anlamsız olacağı görüşünün bu yatırımı askıya aldırttığı belirtiliyor. Çinli markaların yükselişinin tam da Avrupalı markaların dar boğaza düştüğü günlere denk gelmesi, AB ülkelerinin Çin’e karşı tedbirler almasına sebep oldu.
