Wall Street’te bu yaz yaşanan sert yükseliş, pay senetlerinin değerlemesini tarihi tepelere yaklaştırırken, piyasalarda oluşan coşkunun sürdürülebilirliğine dair kaygılar güçleniyor. S&P 500 endeksi temmuz ayında arka arda rekorlar kırarken, yatırımcılar pay senedi piyasasının çok ısındığını ve balon bölgesine girdiğini savunuyor.
TRUMP’IN SİYASETLERİ SÜREKSİZ BAHAR MI?
Yükselen piyasa fiyatlamalarıyla birlikte, ABD’de şirketlerin borçlanma maliyetleri de dramatik bir formda gerileyerek onlarca yılın en düşük düzeylerine yaklaştı. Bu gelişme, Donald Trump’ın ticaret siyasetlerinin neden olduğu bahar aylarındaki volatilitenin akabinde dikkat cazip bir dönüşü işaret ediyor.
Başkan Trump’ın ithalat vergilerinde önemli artışlara gidilmesini içeren ticaret mutabakatlarını imzalamasının akabinde piyasada oynaklık sinyalleri artarken, bilhassa büyük teknoloji paylarında gözlenen fiyatlamalar yatırımcıları ikiye bölüyor. Yarı iletken devi Nvidia’nın piyasa kıymeti 4 trilyon doları aşarak halka açık şirketler ortasında birinci sefer bu düzeye ulaşması, piyasadaki mevcut coşkunun en çarpıcı örneklerinden biri oldu. Emsal formda, 2021 yılındaki “meme hisse” çılgınlığını andıran bir formda, kişisel yatırımcılar GoPro ve Krispy Kreme üzere daha küçük şirket paylarına tekrar yöneliyor.
Tahvil devi Pimco’nun baş yatırım sorumlusu Dan Ivascyn, mevcut tabloyu 2000’lerin başındaki internet balonuna benzetiyor. “Genellikle piyango bileti zihniyetiyle hareket ediliyor. Bu, epeyce tehlikeli bir yapı,” değerlendirmesinde bulundu.
Bloomberg bilgilerine nazaran, S&P 500 şirketlerinin ortalama fiyat/satış oranı 3,3’ün üzerine çıkarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı. Barclays’in oynaklık, türev süreçler ve piyasa hassaslığını baz alan “hisse senedi coşkusu” göstergesi ise olağan düzeyinin iki katına çıkarak geçmiş varlık balonlarıyla ilişkilendirilen eşiği aştı. Bankanın ABD pay senedi türev stratejileri başkanı Stefano Pascale, bu göstergenin piyasanın çok coşkulu bir yerde olduğunu açıkça ortaya koyduğunu belirtti.
Ticaret tarafında, ABD ile Japonya ortasında yapılan ve Japon eserlerine %15 vergi getiren yeni mutabakat, yatırımcılar tarafından olumlu karşılandı. Avrupa Birliği ile misal bir düzenleme mümkünlüğü da gündemde. Bu oranlar Trump öncesi devrin çok üzerinde olsa da, idarenin geçmişte gündeme getirdiği daha agresif vergi tehditlerine kıyasla daha ölçülü bir duruş olarak görülüyor. Pictet Asset Management’ın baş stratejisti Luca Paolini’ye nazaran, “Bu birinci mutabakatlar makûs; lakin yatırımcılar, tam kapsamlı bir ticaret savaşı dışında kalan her gelişmeye olumlu bakıyor.”
Piyasalarda bu yazın değerli bir dinamiği, ABD hükümetinin süratle artan borçlanması ve Federal Rezerv’in bağımsızlığına ait artan kuşkulara karşın yatırımcıların pay senetlerinden geri adım atmaması oldu. Bu tabloya, yıl başındaki satışların akabinde sert halde toparlanan büyük sermayeli teknoloji payları öncülük etti. Nvidia yılın en düşük düzeyinden itibaren yüzde 100’lük bir yükseliş kaydederken, Meta’nın payları tıpkı periyotta yüzde 49 arttı.
Research Affiliates’in kurucusu Rob Arnott, S&P 500’de fiyat/satış, fiyat/nakit akışı, fiyat/defter kıymeti ve fiyat/temettü oranlarının rekor düzeylere yakın olduğuna dikkat çekerek, endekse istikamet veren dar kapsamlı teknoloji paylarına yatırım yapmayı “bir silindirin önünde kuruş toplamaya” benzetti. Arnott, piyasada mevcut yapay zeka başkanlarına yönelik fiyatlamaların bu şirketlerin gelecekte rakipsiz kalacağı varsayımı üzerine kurulu olduğunu, fakat yatırımcıların birebir vakitte tanınan paylardan uzaklaşmakta temkinli davrandığını vurguladı.
Büyük teknoloji şirketlerinin dışında, daha küçük ölçekli kimi paylarda görülen agresif yükselişler de dikkat cazibeli. Savunma şirketi Palantir, kamu ihalelerinden gelen güçlü gelir akışı sayesinde nisan ayından bu yana yüzde 130 bedel kazandı. Kripto para borsası Coinbase’in payları ise, Trump’ın kasım ayındaki muhtemel zaferine dair beklentilerle güçlenen dijital varlık piyasasındaki iyimserliğin tesiriyle yüzde 180’e yakın prim yaptı. Bitcoin ise geçen hafta birinci sefer 120.000 dolar düzeyini aştı.
Bu optimist hava yalnızca pay senedi piyasasıyla hudutlu değil. Kurumsal kredi tarafında da yüksek kaliteli ABD şirketlerinin borçlanma spreadleri, devlet tahvilleri üzerine yalnızca 80 baz puanlık farkla 2005’ten bu yana en düşük düzeye geriledi. Bu gelişme, yatırımcıların risk iştahının epeyce yüksek olduğunu gösteriyor.
Deutsche Bank analistleri, Perşembe günü yayınladıkları değerlendirmede, pay senedi alımlarını finanse etmek için artan borç kullanımının 1999 ve 2007’de gözlenen “en sıcak coşku” periyotlarıyla benzerlik taşıyıp taşımadığını sorguladı.
Piyasanın mevcut düzeyleri, kimi yatırımcılar için önemli getiriler vadediyor. Lakin bu atmosferin tıpkı vakitte geçmişteki balon gibisi yapılarla benzeştiği, uzmanlar tarafından giderek daha yüksek sesle lisana getiriliyor. Piyasanın bu kadar coşkulu bir ortamda ne kadar daha yükselebileceği, temkinli yatırımcılar için asıl soru haline geliyor.
