Kaş açıklarındaki hafriyatlarda bulunan 485 kesim, Milletlerarası Arkeoloji Sempozyumu ve Arkeolojinin Altın Çağı Standında ilk’ defa ziyaretçilerle buluştu.
Sergide 6-7 santim boylarındaki Abbasiler devrine ilişkin 15 cam koku şişesi ziyaretçilerin ilgisini çekti.
Akdeniz Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi’nden Doç. Dr. Hakan Öniz şöyle konuştu:
“İlk yelkenli gemiler bizim kıyılarımızda yelken açıyorlar. Bu gemiler bir nedenle batıyor, kıyıda kalan yerleşimler çeşitli nedenlerle suyun altında kalıyorlar. Bizler bu eşsiz tarihi ortaya çıkartan, aslında şanslı arkeologlarız.”
Araştırmacı cam koku şişelerinin hikayesiniyse şöyle anlattı:
“Koku şişeleri, Kaş-Besmi açıklarında yaklaşık 1000-1100 sene evvel Gazze ve Filistin’in öteki kentlerinde üretilmiş zeytinyağı yüklü amforalar taşıyan bir gemi batığından ortaya çıktı. Bizim batığın kazısına başlama nedenimiz, Gazze’den çıkan ve muhtemelen Marmara Denizi’ne kadar gelen Doğu Akdeniz bölgesinde ticaret yapan bir gemi.”
“Gemide, farklı amforalar da var ancak yüklü olarak Gazze-Filistin kıyılarının zeytininden yapılmış zeytinyağı taşıyor. Batıkta, zeytin çekirdekleri de bulduğumuz bir amforayı da bulduk. Bu gemi batığının hafriyatını yaparken apansızın bir takım üyemizin elinde küçük bir şişe gördük. Şişeler bizi çok heyecanlandırdı.”
“Zaten birtakım cam kırıkları da vardı ve bunun üzerinde yoğunlaştığımız vakit 15 tane koku ya da kajal yani sürme olduğunu düşündüğümüz şişeleri gördük, tahlilleri hala devam ediyor lakin yüzde 90 koku şişeleri bunlar. Gül yağı, Suriye’nin Şam, Damaskus bölgesinde pek yeterli bilinen, misk ve amber de Mısır’dan Doğu Akdeniz’e kadar bir alanda 1000-1100 sene evvel insanların çok yakından bildiği, tanıdığı kokulardır.”
“O devirde daha Avrupa’da koku kültürü yok. Koku teknolojisi ve cam teknolojisi Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya gerçek gidiyor ve bizim bulduğumuz bu koku şişeleri doğudan koku ithalinin, Batı’ya gerçek yapıldığına dair ya birinci ya da birinci örneklerden bir tanesi.”
