Türkiye’de nüfus artarken buğday ekili tarım toprakları azaldı. TÜİK bilgilerine nazaran, 2010 yılında 73 milyon 722 bin olan Türkiye nüfusu, geçtiğimiz 15 yılda yüzde 16,2 artarak 2024 yılı prestijiyle 85 milyon 664 bine ulaştı.
Buğday ekili alanlar ise 2010 ile 2024 yılları ortasında yüzde 13,3 oranında azaldı. 2010 yılında 8 milyon 103 bin hektar olan buğday ekim alanları 2024’e gelindiğinde yaklaşık olarak 1 milyon hektar azalarak 7 milyon 23 bin hektara düştü.
BUĞDAY ÜRETİMİ NÜFUS ARTIŞININ GERİSİNDE
Türkiye’de buğday üretimi ise 2010-2024 yıllarını kapsayan devirde dalgalı bir seyir izledi. 2010 yılında 19 milyon 674 bin ton olan üretim, 2015’te yüzde 14,9 artışla 22 milyon 600 bin tona yükseldi. Lakin bu artış kalıcı olmadı; 2020 yılında buğday üretimi 20,5 milyon tona geriledi. 2024 yılı prestijiyle ise üretim tekrar artış göstererek 20 milyon 800 bin tona ulaştı.
Böylece 2010 ile 2024 yılları ortasında Türkiye’nin nüfusu yüzde 16,2 artarken, buğday üretimindeki artış sırf yüzde 5,7’de kaldı.
“NÜFUS ARTIYOR, ÜRETİM YERİNDE SAYIYOR”
Türkiye’nin buğday üretiminde yıllardır kısır bir döngüye sıkıştığını vurgulayan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez ANKA Haber Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu.
1950’li yıllarda 7 milyon hektar olan buğday ekim alanlarının 1980’lerde 9 milyon hektara kadar çıktığını belirten Suiçmez, 2010’dan sonra yine düşüşe geçildiğini vurguladı. Buna karşılık üretimin uzun müddettir 20 milyon ton bandını aşamadığını kaydeden Suiçmez, “Verimlilikte kısmi artış var fakat kâfi değil. Kuru tarım alanlarında önemli randıman kayıpları yaşanıyor, nüfus artsa da üretim yerinde sayıyor” dedi.
DESTEKLER AZ, FİYATLAR MALİYETİ KARŞILAMIYOR
Üretim maliyetlerinin dövize bağlı olarak daima arttığını, buna karşılık alım fiyatlarının düşük kaldığını vurgulayan Suçiçmez, tarımda üç yıllık planlı üretim modeline geçildiğini lakin uygulamanın karmaşık ve bilinmeyen olduğunu söyledi. Suiçmez, “Buğdaya verilen takviyeler bir yıl sonra ödeniyor. Bir yıl sonra ödenen dayanak, takviye değil. Önünü göremeyen buğday üreticisinin alandan çekilmesi, buğday üretim alanlarının ve buğday üretiminin düşmesi sonucunu doğuruyor” sözleri ile kâfi takviye verilmeyen üreticinin buğday üretiminden uzaklaştığını tabir etti.
TARIMDA YAŞLI NÜFUS UYARISI
Genç nüfusun ziraî üretime ilgisinin azaldığını vurgulayan Suiçmez, “Türkiye’de çiftçilerin yaş ortalaması 58 olarak açıklandı. Gençler tarımdan uzaklaşıyor zira babalarının kar edemediğini görüyor. Ziraî altyapı yetersiz. Okul yok, sıhhat tesisi yok, internet yok. Bir de ekonomik baskılar eklendiğinde üretim sürdürülebilir olmaktan çıkıyor” tabirlerini kullandı. Suiçmez, stratejik eserlerde planlı ve güçlü dayanak siyasetleriyle tarımın yine cazip hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.
