Ali Can POLAT
Tarım Kredi Kooperatifleri Grubu’nun iştiraklerinden Gübretaş’ın Kocaeli fabrikasındaki grev 52’nci güne ulaştı. Kurumla ilgili argümanların gerisi ardı kesilmezken SÖZCÜ, grevdeki emekçilerle konuştu. Gübretaş’ın üst seviye beyaz yaka da dahil bütün personel maliyetinin toplam sarfiyatın yüzde 16’sı olduğunu söyleyen emekçiler, “52 gündür, yüzde 84 ziyanı neden göze alıyorsunuz? Üretimin durmasına neden sessizsiniz? Burası birilerine peşkeş mi çekilecek” sorularını sordu. Emekçiler “Peşkeş hayali kurmayın, direniriz” dedi.
YÖNETİM UMURSAMIYOR
Gübretaş personeli en son 2024 yılbaşında artırım aldı. O günden bu yana ortalama 34 bin TL’lik maaşlarla çalışan emekçiler, yüzde 95 artırım talep etti. Patron görüşmelerin başladığı mart ayında yüzde 30 artırım teklif etti ve hiç üstüne çıkmadı.Gübretaş temmuz başında greve çıkan emekçileri görmezden geldi, fabrikanın 52 gündür üretim yapmamasını umursamadı. Bu sırada gübre pazarı boş kaldı. Tarım Kredi Kooperatifi, kendi fabrikasını çürümeye bırakırken muhtaçlığı olan gübreyi Mehmet Cengiz’in şirketi Eti Gübre’den aldı. Daha evvel İstanbul’un göbeğindeki binası kıymetinin altında satılan Gübretaş’ın üretiminin durdurularak pazar hissesinin özel şirketlere bölüştürülmesi kulislerde, “Peşkeş hazırlığı mı var?” argümanları yarattı.
ÇİFTÇİ İÇİN KAYIP OLUR
Kocaeli Yarımca’da grevdeki emekçilerle bir ortaya gelerek bu mevzuyu konuştuk. Gübretaş’ın en büyük üretiminin yılda 850 bin ton ile bu fabrikada yapıldığını söyleyen Petrol-İş Sendikası Şube Başkanı Nesimi Yetişoğlu, “Biz greve çıktığımızda gübrenin tonu 28.500 TL’ydi, şu an internette 35 bin TL’ye görüyoruz. Burada 52 gündür üretim yok, pazar hissesini özel şirketler alıyor, çiftçi özel şirkete mecbur bırakılıyor. Tüm bunlar olurken patron tarafı bizimle irtibata geçmiyor. Neyi bekliyorlar? Ziyan ettirip bu fabrikayı kapattırmak mı istiyorlar? Ziyan ettirip birilerine peşkeş mi çekecekler burayı? Türkiye için çok büyük kayıp olur. Burası olmazsa çiftçi bugün 35 bin liraya aldığı gübreyi 70 bin liraya alır” diye konuştu.
SÖZCÜ’ye konuşan emekçiler, Tarım Kredi Genel Müdürü Hüseyin Aydın’ı göreve davet etti.
2 yıllık maaş 2 aylık zararın 10’da 1’i
Şirket grev müddetince piyasa bedeli yaklaşık 6.1 milyar TL olan 180 bin ton gübre üretebilirdi. Personelin istediği artırımı verse, 2 yıllık toplam maaş ödemesi ortalama 650 milyon TL olacaktı. Yani şirket yalnızca 2 ayda, 2 yıl boyunca emekçiye vermekten kaçtığı ödemenin neredeyse 10 katı kadar ziyan etti.
Makineler çürüyor
Fabrikadaki makinelerin çürümeye bırakıldığını söyleyen Petrol-iş Şube Lider Yardımcısı Teoman Aydınoğlu, “Gübraş’ın çalışmamasıyla makinelerimiz korozyondan ve nemden ziyan görüyor, çürüyor içeride. Çalışan maliyeti için üretimin durmasına göz yumuyorsanız, çalışan maliyeti yüzde 16, siz her gün çiftçimizi, Tarım Kredi’yi neden yüzde 84 ziyana uğratıyorsunuz? Bu mevzu yeterlice araştırılmalı” dedi. Sendikanın işyeri Baş Temsilcisi Necmettin Özgül de şunları söyledi: “Gübretaş’ın pazar hissesi 4-5 yıl evvel yüzde 40 iken bugün yüzde 10’lu düzeylere geldi. Gübretaş küçülme modunda, biz pandemide bile üretimi durdurmamıştık. Lakin idare neler planlıyor ne oluyor bilmiyoruz.”
Peşkeşe direniriz
2 çocuklu emekçi Ramazan Parlak, “Okullar açılıyor emekçi badireye girer, pes eder diye düşünmesinler. Gerekirse okullarını dondururum lakin hakkımdan geri adım atmam. Gübretaş’ı birilerine peşkeş çekmek isteyenler, siyasetle geliyorlar burayı yönetmeye. Buranın gerçek sahibi çalışanlar, çiftçilerdir. Biz 51 gündür alın terimizin karşılığını almak için nasıl direniyorsak yarın bu fabrikaların çiftçide kalması için de direnmeye hazırız” tabirlerini kullandı.
Neden bu azap?
Gübretaş’ta 16 yıldır çalışan personel Serkan Mert, “Ortalama 34 bin lira maaşla insan nasıl rahat çalışacak? Tehlikeli kimyasallarla çalışıyoruz, düşük maaş alıyoruz buna karşın buraya her geldiğimizde bacaların tütmemesi içimizi acıtıyor. Neden bize ve Türk çiftçisine bu reva görülüyor anlamak istiyoruz. Neden bu azap? Gübretaş yöneticilerinin içi acımıyor mu” diye sordu.
