Ali Can POLAT
Gübretaş’ta emekçilerin grevi 57’inci gününe girerken bir öteki büyük üretici Toroslar’da da grev olması, gübre piyasasını Mehmet Cengiz’in şirketi Eti Gübre’ye bıraktı. Eti Gübre, piyasa fiyatlarına birbiri arkasına artırımlar yaptı. Gübre çeşitlerine nazaran değişmekle birlikte, 50 kilogramlık çuvalı grevden evvel 1.000 TL’ye satılan üre gübre, ağustos sonuna kadar üst üste gelen artırımlarla toplamda yüzde 39’luk artışla 1.390 TL’ye çıktı. Bu eserin kış aylarında 800-900 TL ortasında fiyatlarla satıldığını söyleyen gübre satı- cıları, yaz aylarında gelen toplam artırımın yüzde 73’e kadar çıktığını belirtti.
37 BİN TL’Yİ GEÇTİ
Sözcü’ye konuşan gübre satıcıları, “Satışlarımız esasen düşmüştü, uygunca durma noktasına geldi. Çiftçi alamıyor, zati hepsi borçlu” dedi. Gübretaş’ta grevi sürdüren Petrol-İş Sendikası da grev mühletince Eti Gübre’nin eserlerine gelen artırımları hesapladı. Sendika, “Eti, temmuz ayı sonunda DAP gübre ton fiyatını 31.700 TL’den 33.900 TL’ye yükseltmiş. Amonyaklı (NP+Zn) gübresini ise 20.200 TL’den 21.400 TL’ye çıkarmış. Ağustos sonunda ise ülkemizde genel olarak DAP gübre fiyatlarına yüzde 10’un üzerinde bir artırım da yapıldı. Eti’nin fiyatları 37 bin TL’yi geçti” dedi.
İşveren görüşmelerin başladığını söylese de Petrol-İş Sendikası Kocaeli Şube Başkanı Nesimi Yurtoğlu, “Masa kurulmadan olmaz, müdürler hal hatır sorup gidiyor.
Biz bir an evvel üretime başlamak istiyoruz” dedi.
Bu artırıma İsrail-İran çatışmalarının tesiriyle eklenen artırımlar da olduğunu belirten sendika, “Dolayısıyla yaz aylarının bütününe bakıldığında gübre fiyatlarında bu türlü bir hareketlenme yaşanırken, gübre fabrikalarındaki grevlerin bir an evvel personelin makul talepleri gözetilerek sonuçlandırılması hem ülkemiz hem tarım dalımız için son derece kritiktir” sözlerini kullandı.
‘Çiftçinin en çok muhtaçlığı olduğu dönemdeyiz’
Ekim ayının gelmesiyle çiftçinin gübreye en çok muhtaçlığı olduğu periyodun başladığını belirten Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, artan fiyatların toprakları gübresiz bıraktığını belirtti. Demirtaş “Çiftçiye ucuz gübre bulamazsak, çarşı pazarda fiyatların ateşi sönmez” dedi.
Gübretaş: Görüşmeler sürüyor
SÖZCÜ’nün Gübretaş’taki grevi kamuoyu gündemine taşımasıyla birlikte, şirket idaresi çalışanlarla görüşmelerin başladığını söyledi.
Gübretaş Genel Müdürü Aytaç Onkun, SÖZCÜ’ye konuştu. Peşkeş için üretimin bilerek durdurulması tezlerini reddeden Onkun, “Aksine biz eser çeşitliliğimizi artırmak için çalışıyoruz, oraya yeni depo yaptık” dedi. Evvelki gün insan kaynakları müdürünün müzakere için emekçilerin yanına gittiğini, masa kurulmasa da diyalogların başladığını aktaran Onkun, “Zam için yüzde 95’e çıkamıyouz. Biz küme şirketiyiz, çalışma barışını bozar. Beyaz yakalı yöneticilerin maaşını geçer. Fakat bir noktada buluşacağız sendikamızla” diye konuştu. Orkun Tarım Kredi’nin Gübretaş üretimi durduğu için Cengiz’in şirketinden alım yapılmasına ise, “Biz o gübreyi aslında üretmiyorduk. Bağfaş’tan da gübre alıyoruz zira bizim üretmediğimiz çeşitler var. Biz fabrikamızı daha da çeşitlendireceğiz, üretime kaldığımız yerden devam edeceğiz” dedi.
‘DEĞERİNİN ÜSTÜNE SATTIK’
Onkun, bina satışı için ise şu cümleleri kurdu: “Binanın tamamı için 500 milyon TL bedel biçiliyor lakin bizim sahipliğimiz yüzde 33’tü. Biz bu kısımları, SPK değerlemesinin üstünde bir fiyata sattık. Oradaki parayla fabrikamıza makine aldık.”
