Papua Yeni Gine kıyılarında, jenerasyonu tükendiği düşünülen ender bir köpekbalığı çeşidi olan yelken sırtlı köpekbalığı 50 yılı aşkın bir müddetin akabinde tekrar kayda geçti.
YARIM YÜZYIL SONRA BİRİNCİ KAYIT
1970’lerin sonunda sadece tek bir örnek üzerinden tanımlanan yelken sırtlı köpekbalığı, bilim dünyası için uzun yıllar gizemini korudu. Lakin 2020 ve 2022 yıllarında yapılan saha araştırmalarında cinsin 6 yeni bireyi tespit edildi. Bunlar ortasında 5 dişi ve kayıt altına alınan birinci erkek örnek bulunuyor.
MADANG’DA BALIKÇILARIN AĞINA TAKILDI
Yeni bulgular, Dünya Doğayı Muhafaza Vakfı’nın (WWF) Madang vilayetinde yürüttüğü saha araştırmaları sırasında ortaya çıktı. Bilbil köyünden bir balıkçı, Gogol Irmağı ağzı yakınlarında 80 metre derinlikte oltayla balık avlarken bu köpekbalıklarını yakaladı. Araştırmacılar, bu kayıtların cinsin 50 yıl ortadan sonra doğrulanan birinci varlığı olduğunu belirtiyor.
BİYOLOJİSİ HALA BÜYÜK ORANDA BİLİNMİYOR
Yelken sırtlı köpekbalığının sırf Papua Yeni Gine’ye has olduğu düşünülüyor. Uzun sırt yüzgeci tabanı üzere birtakım fizikî özellikleri bilinse de cinsin biyolojisi ve hayat döngüsü hakkında hala çok az data bulunuyor. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), kayıt yetersizliği nedeniyle bu tipi “yetersiz veri” kategorisinde kıymetlendiriyor.
MİKRO ENDEMİK BİR CİNSLER LİSTESİNDE
Araştırmacılar, bu köpekbalığının sırf Astrolabe Körfezi etrafında sonlu bir ömür alanına sahip olabileceğini düşünüyor. Bu durum, “mikro endemizm” olarak tanımlanıyor. Lakin uzmanlar, bölgede balıkçılık faaliyetlerinin artmasının bu ender çeşit için önemli tehdit oluşturabileceği ihtarında bulunuyor.
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK İÇİN UMUT VEREN GELİŞME
Bilim insanları, bu keşfin Papua Yeni Gine’nin varlıklı biyolojik çeşitliliğine dikkat çektiğini ve derin deniz araştırmalarının kıymetini bir defa daha ortaya koyduğunu vurguluyor. Daha evvel yapılan keşiflerde 6 yeni köpekbalığı ve vatoz çeşidi bulunmuş, fakat G. filewoodi’ye rastlanmamıştı.
