2019 yılında ABD merkezli LIGO gözlemevi, GW190814 ismi verilen bir kara delik birleşmesinden kaynaklanan zayıf kütleçekimsel dalgaları algılamıştı. Bu olayda 23 ve 2.6 Güneş kütlesine sahip iki kara deliğin birleştiği tespit edilmişti. Bu birleşme, o güne kadar ölçülen en istikrarsız kütle oranlarından birine sahip olmasıyla dikkat çekmişti.
Kara delik birleşmelerinde ekseriyetle kütleler birbirine yakın olur, zira birleşmeyi sağlayan kütleçekimsel sürtünme bu formda gerçekleşir. Lakin GW190814, bu normun dışında kalıyordu. Bilhassa daha küçük olan 2.6 Güneş kütleli kara delik, kara delik olarak kabul edilebilecek hudutta yer alıyordu.
PARMAK İZİ SİNYALİ YAYIYOR
Çin Bilimler Akademisi’nden gökbilimciler, bu uyumsuz birleşmenin gerisinde saklı bir üçüncü objenin olduğunu öne sürdü. Yeni çalışmaları, olayın art planında bir harika kütleli kara deliğin bulunduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, simülasyonlar kullanarak üçüncü objenin kütleçekimsel dalgalar üzerindeki tesirlerini tahlil etti ve bu tesire mahsus “parmak izi” sinyalini tespit etti. LIGO bilgileri tekrar incelendiğinde bu sinyalin hakikaten mevcut olduğu ortaya çıktı.
EVRENDE BİRİNCİ DEFA GÖRÜNTÜLENDİ
Araştırmaya nazaran, bu üçüncü obje büyük olasılıkla muhteşem kütleli bir kara delikti. Bu çeşit objeler ekseriyetle en az 100 bin Güneş kütlesine sahip oluyor.
Böylece, tespit edilen sistemdeki iki küçük kara delik, bu devasa objenin yörüngesinde dönerken kendi ortalarında birleşmiş olabilir. Bu tipten bir üçlü yapı, kainatta birinci sefer gözlemlenmiş oldu.
Çalışmaya nazaran birleşme sonrası ortaya çıkan yeni kara delik, harika kütleli kara deliğin yörüngesinde milyarlarca yıl daha dönmeye devam edecek ve en sonunda onun tarafından yutulacak.
Çalışmanın ortak müelliflerinden Wen-Biao Han, bu keşfin yalnızca ikili kara delik sistemlerinin nasıl oluştuğuna dair kıymetli ipuçları sunmakla kalmadığını, birebir vakitte misal eşitsiz birleşmelerin ardındaki bâtın devleri tespit etmenin de yeni yollarını sunduğunu belirtti.
