Milenyumun başında 3 kat artan tüketici fiyatları, 2021’den sonra 6 kat yükseldi. 2000’lerde 3.2 kat artan kiralar ise 2021’den günümüze 14.4 kat artış gösterdi. Akbank Başekonomisti Davet Sarıkaya, 2000-2005 periyodundaki dezenflasyonist süreç ile 2021’den bugüne kadar geçen periyotta yaşanan fiyat değişimlerini inceledi.
‘EPEY VAKİT ALIR’
Araştırmaya nazaran Türkiye’de 2000-2005 periyodunda enflasyon yüzde 205 oranında artış gösterdi. Bu devirde 2001 sonunda yüzde 68.5 olan tüketici enflasyonu, 2005’te ise yüzde 7.7’ye kadar indi. 2021-2026 devrinde ise enflasyon yüzde 500 oranında artış gösterdi. Araştırmada tüketici enflasyonun 2025 sonunda yüzde 29, 2026 sonunda yüzde 19 olacağı baz alındı. Milenyumun başında yüzde 205 olan enflasyon, 2020’li yıllarda yüzde 500 yükselirken, kiralardaki fark ise çok daha büyük oldu. 2000-2005 devrinde kiralar yüzde 223 oranında artarak enflasyona paralel bir seyir izledi. 2021’den sonra ise kiralardaki yüzde 1.343’lük artış, kiracıların ay sonunu getirmekte bile zorlanmasına neden oldu. Davet Sarıkaya, kiralardaki artışın ‘çok çarpıcı’ olduğunu söyleyerek “Maruz kalınan enflasyonun kompozisyonu da mühleti de kıymetli. İki açıdan da mevcut dezenflasyonun hissedilir olması oldukça vakit alacak” dedi.
Enflasyon gayesi tutmaz
Araştırmadaki varsayımlarda Merkez Bankası’nın tutması güç gözüken amaçları baz alındı. Davet Sarıkaya, yıl sonunda enflasyonun yüzde 29’un altına inme ihtimalinin azaldığını belirtti. Marbaş Menkul Değerler’e nazaran ise eylülde aylık enflasyon yüzde 2.2, eğitim kümesindeki artış yüzde 18 olacak. Yıl sonu enflasyon iddiası ise yüzde 30.5 oldu.
