Yüksek üretim ve finansman maliyetleri, iç tüketim ve ihracat pazarlarında yaşanan daralma endüstriyi vururken, emek ağır bölümlerdeki milyonlarca Euro’luk yatırımlar da kapanma ve konkordato furyası ile hurdaya çıkmaya başladı. Son periyotta ithal eserde yaşanan süratli çıkış ile tarihinin en yüksek dış ticaret açıklarını veren ayakkabı kesiminde konkordato ilan eden şirketin art planda milyarlarca liralık bir ekosistemi etkilediğini kaydeden Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten, sektördeki son durumu şöyle anlattı: “Ayakkabı dalında fabrikaların kapandığı bir ortamdayız. Kırklareli’nde çok çağdaş bir tesisin kapanışına şahit oldum. 40-50 bin Euro’ya alınan makinaların kamyona paldır küldür atıldığına şahit oluyoruz. 40 bin Euro’ya aldığın makinayı 9 bin TL’ye satmak kadar acı bir şey olamaz. 6.5 milyon Euro’ya kurduğumuz tesisi hurdaya satıyoruz tahminen 600-700 bin TL elimize ya geçecek ya geçmeyecek diyorlar. Vakit, burada bizim aleyhimize işlemeye başladı.”
KONTROLLÜ ZİYAN EDİYORUZ
İçten, iç pazarın ithal ayakkabı ile dolduğu bu ortamda ihracatın da kur düzeyi nedeniyle kesimi taşıyamadığını aktararak, ocak-temmuz periyodunu 612 milyon dolar ihracat ve 1 milyar
49 milyon dolar ithalatta tamamladıklarını birinci 7 ayda dış ticaret açığının 437 milyon dolara ulaştığını söyledi.
“Kontrollü ziyan ile işi kurtarabilir miyiz diye bakıyoruz. Her gün emekçi çıkarıyoruz” diye konuşan İçten, “Ekonomiyle enflasyonla gayrette istediğimiz sonuca ulaşamadığımız her gün aslında bizim bir fabrikamızın kapandığı manasına geliyor. Maalesef şu anda kredinin bir yararı yok bize. Diyelim ki devlet bize yüzde 25 faizle kredi veriyorum dedi. Kullanacak durumumuz yok. İş yapamıyoruz. Çok ivedilikle döviz kurunun bizi rekabetçi hale getirmesine gereksinimimiz var” diye konuştu.
Konkordatonun maliyeti 1.2 milyar TL
Ayakkabı dalının yan sanayi ile birlikte büyük bir ekosistemi etkilediğini aktaran İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi ve 22. Ayakkabı ve Yan Sanayi Meslek Komitesi Üyesi Hüseyin Çetin, Uzakdoğu’da 150-200 dolar olan taban fiyat maliyetinin Türkiye’de patrona brüt maliyetinin 1.200 dolara kadar çıktığını ve bu maliyetlerle artık spor ayakkabı üretmenin imkansız olduğunu söyledi. Türkiye’nin deri ayakkabı ile bir fark yaratabileceğini kaydeden Çetin, konkordatoların tesirini ise şöyle kıymetlendirdi: “Bizim dalda son periyotta Konya’da bir firma konkordato ilan etti. 1 milyar 200 milyon TL kesime ziyan verdi. Bunun art planında 200 firma var ve bu konkordatodan 200 firma etkilendi. 20-30 firma konkordato ilan etmesi kıymetli değil lakin art planda tesiri büyük oluyor.”
