Ağır ekonomik kriz ve düşen eğitim kalitesi gençler için hem üniversite hem de birinci mezuniyet yıllarını şiddetli bir geçim uğraşına çeviriyor. Son 3 yılda eğitim enflasyonu ile birlikte gençler üzerindeki maddi baskılar derinleşirken, gençlerin haftalık 1.000 TL’lik bütçe ile beslenme ile eğitim masraflarını karşılamak zorunda kalması ve neredeyse her 10 mezundan 8’inin aile meskeninde yaşamak zorunda olması vahim tabloyu gözler önüne seriyor.
İnsan kaynakları danışmanlık şirketi Youthall tarafından hazırlanan Gençlerin Beklenti ve Yönelimleri Araştırması’nın 2025 sonuçlarına nazaran, 2024 yılında ailesiyle birlikte yaşayan öğrencilerin oranı yüzde 40.5 iken bu yıl bu oran yüzde 44.2’ye ulaştı. Mezunlarda ise kriz daha da derinleşirken geçen sene yüzde 69.7 olan ailesiyle yaşayan mezun oranı bu yıl büyük bir artış ile yüzde 76.7’ye ulaştı. Çalışma ve hayat pahalılığının sınır safhada olduğu bu periyotta gençlerin yüzde 17.5’inin haftalık 750 TL ile 1.000 TL ortasındaki bir bütçe ile geçinmeye çalıştığını ortaya koyuyor.
MEZUNLAR DAHA BERBAT DURUMDA
Araştırmada ekonomik gerçeklerin gençlerin hayallerinin yerine geçtiğine işaret edilirken, kirada yaşayabilen öğrenci oranı yüzde 11.1, mezunlarda da yeniden yüzde 11.8 düzeyinde. Öğrencilerin yüzde 66’sı ailesinden tertipli maddi dayanak aldığını açıklarken, büyük çoğunluğu aylık 4 bin TL ile 8 bin TL ortasındaki bir bütçe ile haftada 1.000 TL ile 2.000 TL aralığındaki gelirle geçim savaşı veriyor. Araştırmada “Her 5 öğrenciden 1’i haftalık 1.000 TL ve altı üzere son derece düşük bir gelirle geçinmeye çalışıyor” sözlerine yer verilirken, iş arayan mezunların yüzde 50.8’inin ise aylık 4.000 TL ve altı gelirle geçinmek zorunda kaldığı aktarıldı.
Yarısı gelecekten kaygılı
Öğrencilerin yüzde 37.9’u en çok dünya gündemi, yüzde 33.9’u ise yapay zeka üzere mevzulara ilgi duyduğunu aktarırken, mezun olunca bu ibre yüzde 38.4 ile iktisada kayıyor. Öğrencilerin yüzde 42.6’sı kendini keyifli olarak tanımlarken, mezunlarda ise bu oran yüzde 25.8’e geriliyor. Mutsuzların oranı ise öğrencilerde yüzde 11.1, mezunlarda ise yüzde 28.3 düzeyinde. Mezunların yüzde 49.1’i geleceğe dair dertli olduğunu aktarırken, öğrencilerde de bu oran yüzde 42.9 oldu.
İş bulma umudu eriyor
Ekonomik dalgalanmalar gençlerin iş bulma ümidini de her geçen yıl eritiyor. 2024 yılında iş bulabileceğini düşünen öğrencilerin oranı yüzde 61.5 iken bu oran 2025’te yüzde 41.8’e geriledi. Her 3 mezundan biri işini kaybetme korkusu yaşarken bunu temelinde yatan sebep ise yüzde 55 ile ekonomik belirsizlikler ve dalgalanmalar olarak belirtildi.
