Kopenhag Üniversitesi’nden moleküler biyolog Anna Constance Vind ve grubu, fareler ve insan deri hücreleri üzerinde yaptıkları çalışmada, güneş yanığının birinci belirtilerini tetikleyen faktörün RNA’daki hasar olduğunu keşfetti.
Vind, “Güneş yanığının DNA hasarından kaynaklandığını düşünüyorduk, lakin bu çalışmada, akut tesirlerin RNA hasarından kaynaklandığını öğrendik” dedi.
GÜNEŞ YANIĞI NASIL OLUŞUR?
Güneş yanığı, ısının neden olduğu düşük düzeyli yanıklardan farklıdır. Kısa dalga uzunluklu ‘B’ tipi ultraviyole ışınlarının (UVB) uzun periyodik maruziyetiyle oluşur.
Bu ışınlar hücrelerde çeşitli gerilimlere yol açarak bağışıklık sistemini alarma geçirir. Kan damarlarını genişleten ve cildi daha hassas hale getiren kimyasal reaksiyonlar zinciri devreye girer.
ZAK-ALPHA PROTEİNİ KİLİT ROL OYNUYOR
Araştırma takımı, ZAK-alpha isimli bir gerilim karşılık proteininin bu süreçte kritik bir rol oynadığını belirledi. Bu protein, hücredeki RNA’nın proteinlere çevrilmesi sırasında bir sorun algıladığında alarm veriyor.
ZAK-alpha geni çıkarılmış farelere yapılan UVB ışını denemeleri, bu proteinin yokluğunda güneş yanığı belirtilerinin oluşmadığını gösterdi.
RNA HASARI SÜREKSİZ BİR DURUM
DNA hasarı genetik mutasyonlara yol açabilirken, RNA hasarı süreksiz bir durumdur ve hücrelerin süratli reaksiyon vermesini sağlar.
Bu keşif, güneş yanığının temel sisteminin DNA’dan çok daha süratli bir biçimde RNA hasarı tarafından tetiklendiğini ortaya koyarak bilim dünyasında büyük bir paradigma değişimi yaratıyor.
