Kalp hastalarının aklında soru işaretlerine neden olan bir husus da idmandır.
Zira ne vakit antrenmana başlamaları gerektiğini, hangi idmanları, hangi tempoda, ne kadar mühletle yapacaklarını merak ederken; bir yandan da endişelenirler.
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, işte bu noktada hastalara kılavuzluk edecek bilgiler paylaştı.
Prof. Dr. BingüAr Sönmez
Hayati uyarılar
Kalp hastalarının spor yapması mümkündür. Lakin onlar için antrenman, hakikat biçimde yapıldığında hayat kurtarıcı olabilir.
Dolayısıyla hudutlar net çizilmeli, ani zorlamalardan kaçınılmalı ve idman kesinlikle doktor tarafından kişiye özel planlanmalıdır.
KALP YETMEZLİĞİ YA DA RİTİM BOZUKLUĞU VARSA MÜHLET UZAR
Komplikasyonsuz bir enfarktüs ve problemsiz geçen bir bypass ameliyatından sonra hasta 1–2 hafta içinde hafif seviyede fizikî aktiviteye (örneğin meskende yürüyüş) başlayabilir.
Egzersiz programı (kardiyak rehabilitasyon) ekseriyetle 3. yahut 4. haftadan itibaren doktor onayı ile başlatılır. Şayet kalp yetersizliği, ritim bozukluğu yahut diğer komplikasyonlar varsa bu müddet uzar.
Önce kontrol
Egzersize başlamadan evvel denetim kural. Ekokardiyografi (EKG) ile kalp atım gücü kıymetlendirilir ,
– Gerekirse denetimli bir efor testi, holter ile kan basıncı ve nabız değerlendirmesi yapılır.
– Böylece doktor hangi yoğunlukta egzersizin inançlı olduğunu belirler.
Bunları yapmayın
– Karın içi ve göğüs içi basıncı artıran eforlar (Ağır yük kaldırmak, otomobil itmek …)
– Ani hareket (ani hızlanma) gerektiren sporlar (tenis, futbol ) ekseriyetle önerilmez.
– Aort anevrizması, şiddetli kalp yetmezliği, faal iskemik kalp hastalığı varsa, idman kesinlikle doktor kontrolü olan bir ortamda yapılmalı.
Bu belirtilerde çabucak durun
– Antrenman sırasında nefes nefese kalma, göğüs ağrısı, baş dönmesi, çarpıntı, yorgunluk olursa çabucak durun. Hiçbir vakit kendinizle yarışmayın.
– Antrenman sonrası soğuma müddeti olarak yavaş tempoda 5–10 dakika yürüyüşe devam edin.
Kaçınılması
gerekenler
– Soğukta ya da sıcakta ağır idmanlar yapmak,
– Ağırlık kaldırma, ani efor, zıplama üzere zorlayıcı hareketler,
– Yemekten çabucak sonra antrenman yapmak. (yemekten az iki saat sonra yapılmalı),
n Yetersiz ısınma ve soğuma (ani kalp yüklenmeleri tehlikelidir).
İŞTE AŞAMALAR
Kalp krizi geçirmiş bir hasta için idman programı, kademeli, inançlı ve şahsileştirilmiş olmalıdır. Şu kademeleri kapsar:
HASTANEDE
1. HAFTA
Hedef: Komplikasyonları
önlemek, deveranı artırmak.
Önerilen aktiviteler
– Yatak içi egzersizler
– Hafif oturup kalkmalar
– Ayakta durma, kısa aralı yürüme (2–5 dakika)
– Teneffüs egzersizleri
Sıklık
Günde 2–3 kere, 5–10 dakika
EVDE
İlk 6 hafta
Hedef: Fonksiyonel kapasiteyi artırmak, inançlı aktivite alışkanlığı kazandırarak öz inancı yükseltmek.
Önerilen aktiviteler
– Yavaş tempolu yürüyüş (günde 10 – 15 dakika, haftada 5 gün)
– Mesken içi hafif aktiviteler
– Günlük yürüyüşler (ilk başta 10-15 dakika, sonra kademeli olarak 30 dakikaya çıkarılır)
– Hafif germe ve esneme hareketleri
– Düşük yoğunluklu mesken işleri
– Gerekirse mesken tipi pedal bisiklet (düşük direnç)
6. haftadan sonra
Hedef: Kondisyonu geliştirme, kalp sıhhatini koruma
– Tempolu yürüyüş, hafif eğimli yol olabilir
– Konutta bisiklet (düşük dirençli, sabit)
– Yüzme (doktor onayıyla)
Sıklık
– Haftada en az 4-5 gün
– Mühlet 30-45 dakika
3. aydan sonra
– Antrenmanlar günlük rutine alınabilir
– Doktor onayı varsa 1-2 kg ile hafif tartı egzersizleri
– Küme antrenmanları veya yürüyüş kulüpleri destekleyici olabilir.
