TMMOB Besin Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ulaş Kırım, yeşil ve kapya biber, marul ve maydanozda pestisitin tutunma oranının yüksek olduğunu belirterek pak olana kadar yıkama, sirke ve karbonatlı suyla yıkamanın pestisiti azaltabileceğini söyledi. Kırım, bakanlığın tıpkı taklit-tağşiş listesi üzere pestisit listesi açıklamasını istedi.
PESTİSİT KULLANIMINDA TELAŞ VERİCİ ARTIŞ
Tarımda eserlere ziyan verme potansiyeli bulunan haşereleri, istenmeyen yabani otları, böcekleri yok etmek için kullanılan kimyasal bir zehir olan pestisit, son vakitlerde Türkiye’de insan sıhhatini önemli oranda tehdit ediyor.
Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde tespit edilerek Türkiye’ye iade edilen besin eserlerinde artış dikkati çekerken, TMMOB Besin Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ulaş Kırım, pestisit sorunun kaynağının artan maliyetler ve Tarım Bakanlığı’nın kâfi kontrolü sağlayamaması olduğunu söyledi. Kırım, yaptığı açıklamada, denetim sistemi kurulması gerektiğini vurguladı ve şöyle dedi:
-Buradaki asıl sorun kontrol ve dataları hakikat işleyememe düzeneğiyle alakalı. Biz burada Türkiye’de ne kadar pestisit kullanıldığını iddia edebiliyoruz lakin bunu datalarda toplam olarak göremiyoruz.
-Ne yazık ki her geçen sene pestisit kullanımı artıyor. Bunun önüne geçebilmek için kimin, hangi çiftçinin hangi bahçenin ne kadar pestisit aldığını ve bunun ne vakit yanlışsız formda kullanılıp kullanılmadığını denetim eden bir sistemin kurulmasına muhtaçlık var.
B-unu da Tarım Bakanlığı’nın alandaki vazifelileri yapacak. Burada ziraat mühendisleri ve besin mühendislerinin istihdamı zati bu denetim düzeneğinin gerçek işlemesinin temel ögelerinden. Lakin ne yazık ki geçtiğimiz yakın devirde Bakanlığımız, çok sayıda ziraat mühendisi ve besin mühendisi istihdam etmedi, bu sayının gittikçe artmasının gereksinimini, bu yaşamış olduğumuz sorunlarla görüyoruz aslında.
“KANSERE NEDEN OLAN ETMENLERDEN BİRİ”
Kırım, pestisitli besin eserlerinin kansere tesirini şöyle kıymetlendirdi:
-Tek başına kansere sebep oluyor diyemeyiz ancak ne yazık ki, bu ve bunun üzere denetimsiz tüm mecralar ne yazık ki, ülkemizdeki sıhhat durumunun gittikçe berbata giden bir hal aldığını gösteriyor. Taklit tağşiş listelerinin açıklanmasına bakarsanız, bu da bunun etkenlerinden biri olabilir.
-Hava kirliliği olabilir, etraf kirliliği olabilir. Endüstrinin etken olduğu öbür çevresel kirlilikler olabilir. Bunların tamamının birleştiği toplumlarda kanser ölçüsünün artması da beklenmeyen bir durum değil.
“SEBZE MEYVEYİ SİRKE VE KARBONATLI SUDA YIKAYIN”
Sebze meyveyi sirke ve karbonatlı suyla yıkamak pestisiti azaltır
TMMOB Besin Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Kırım, pestisite karşı ‘sebze meyveyi sirkede ya da karbonatta on dakika bekletmek işe fayda mı’ sorusuna şu karşılığı verdi:
-Bu teknikler kısmen işe fayda zira pestisitin bir kısmı aslında meyve zerzevatın dış kısmında tutunuyor olabilir. Bu tutunan ölçüsü da uzaklaştırabilmek için sirkeli suda bekletmek, karbonatlı suda bekletmek metotları kullanılabilir usuller. Bunun yanında eserleri soyarak da tüketmeleri, bu etkenleri birazcık da olsa uzaklaştırmaları için yararlı olabilir.
ÇAMAŞIR SUYU UYARISI
-Tüm bunların haricinde çamaşır suyuna yatırma üzere aksiyonlar görüyoruz, bunlar ne yazık ki önerdiğimiz hareketler değil. Bir kalıntıyı ortadan kaldırmaya çalışırken, bu sefer çamaşır suyu kalıntısı üzerinde kalır ve bunu tüketmemize sebebiyet verebilir. Bunun yerine doğal kaynaklı karbonat ve sirke üzere eserlerin kullanımı, pestisiti tam olarak ortadan kaldıracağını söyleyemeyiz lakin üzerindeki ölçüsü azaltmak için yararlı olabilir.
Daha öncesinde döneminde meyve zerzevat tüketmek kıymetli. Pestisitin hangi eserlerde hangi dönemde kullanıldığını kestirim edebilirsiniz. Bu eserlerden o dönemlerde uzak durursanız, eserleri döneminde tüketme alışkanlığı edinirseniz, bu üzere uzaklaştırmak için meskende paklık uygularsanız en azından riski minimize etmiş olabilirsiniz.
PESTİSİT EN ÇOK BUNLARDA GÖRÜLÜYOR
-Biz en çok pestisitin yeşil biber, kapya biber üzere eserlerin üzerinde kaldığını biliyoruz. Serada alışılmış ki üretiliyor. Döneminde üretildiği üzere yeterli bir düzenek işletilebilirse tüketmek için, bu her alanda böyle… Dönemde tercih edilmesi riski minimize edecektir.
-Yeşil biber ve kapya biber üzere eserlerin üzerinde pestisitin tutunma ölçüsünün daha çok olduğunu ve daha ağır kullanıldığını kestirim edebiliyoruz. Toprağa yakın üretilen eserlerin tamamında, marulda maydanozda ve gibisi yeşilliklerde pestisitlerin tutunma oranı yüksektir. Tıpkı yeşil biber ve kapya biberde olduğu üzere. Bunların da tekrar kâfi ölçüde yıkanarak kullanılması önerilen yollardan bir tanesi… Yani pak olana, üzerinde kir barındırmayacağından emin olana kadar yıkamak.
“TAKLİT VE TAĞŞİŞ LİSTESİ ÜZERE PESTİSİT LİSTESİ AÇIKLANMALI”
Kırım, taklit ve tağşiş listesi üzere pestisit listesi açıklanması ve ziraat ile besin mühendisi istihdamının artırılması gerektiğini belirterek, Tarım Bakanlığı’na şu çağrıyı yaptı:
-Taklit tağşiş listeleri açıklanmaya başlandı her gün farklı kentlerimizde önemli sorunlarla karşılaşılıyor. Bu da kontrolün şeffaf olmasının sonuçlarını gösteriyor, toplumun kendini şuurlu hissedip kendini taklit-tağşişli eserden müdafaası için yarar sağlar.
-Aynı sistemin biz pestisit içinde işletilmesini istiyoruz. Pestisit kalıntısı barındıran eserler olduğu vakit bunların listesinin, bakanlık tarafından tıpkı taklit-tağşiş listesi üzere açıklanmasını istiyoruz. Vatandaş nasıl taklit-tağşiş yapan markayı tercih etmiyorsa, pestisit kullanan üreticiyi de tercih etmeme hakkı doğmuş olur, bunu bildiği vakit. Biz tıpkı formda pestisit listelerinin de yeni olarak toplumla paylaşılmasının gerekliliğinin altını çiziyoruz.
Bakanlığın daha sağlıklı kontrol sistemi işletmesi için takımlarında, besin mühendisi, ziraat mühendisi istihdamını artırması gerekmektedir. Artırmadığı sürece her gün neredeyse ülke gündemine besin kaynaklı bir sorun haberiyle yaşamaya devam edeceğiz. Bunların ortadan kalkması için acil olarak kontrolör sayısının besin mühendisi ve ziraat mühendisi olarak artırılması, kontrol sistemi içine dahil edilmesi, hayati bir kıymet taşıyor.
Dünyanın neresine gidersiniz gidin, bununla ilgili bir bakanlıkla karşılaşırsınız. Yani bu devletin asli misyonudur. Aslında ülkemizdeki yasalar da bakanlığın birçok misyonunu dışarıdaki kurumlara devredebileceğini gösterirken, kontrol düzeneği kati suretle bakanlıktadır der, yani burada zabıta ünitelerinin ya da belediyelerin lokal yöneticilerin inisiyatifine bırakmıyor. Besin ve tarım konusundaki denetimlerin tamamında kontrolü direkt bakanlığın yetkisi ve misyonu altında.”
